My Blog

Một trong những nguyên tắc điều trị trĩ là,chỉ điều trị phẫu thuật khi thất bại với điều trị nội khoa hoặc thủ thuật hoặc khi có các biến chứng.Thắt trĩ bằng dây thun là một thủ thuật đơn giản, hiệu quả, an toàn và nhanh chóng trong điều trị bệnh lý này,và có thể áp dụng ở các tuyến y tế tuyến Huyện.Trong bài này tôi xin trình bày một số đặc điểm và kỷ thuật về phương pháp này.

A- Tổng Quan về Điều Trị

Nguyên lý thắt trĩ bằng dây thun đã có từ thời cổ đại. Vào năm 460 trước Công nguyên, Hippocrates đã mô tả phương pháp thắt một sợi chỉ chung quanh búi trĩ để làm nó teo lại.

Vào thế kỷ thứ 19, thủ thuật thắt trĩ bằng dây thun được dùng thường xuyên hơn. Tuy nhiên, vào thời điểm ấy, kỹ thuật này bao gồm cột cả búi trĩ lần phần mô nhạy cảm chung quanh nên gây đau đớn nhiều, và nhanh chóng bị loại bỏ.

- Vào năm 1958, Blaisdell gợi ý chỉ nên thắt mô trĩ thôi và thủ thuật trở nên ít đau hơn nhiều. Kỹ thuật thắt trĩ hiện đại được tiên phong bởi Barron vào năm 1963 khi ông sử dụng một dụng cụ đặc biệt để thắt búi trĩ với độ chính xác cao. Để vinh danh ông, kỹ thuật này được gọi là phương pháp thắt trĩ Barron và dụng cụ thắt dược gọi là dụng cụ Barron.

- Thắt trĩ bằng dây thun là thủ thuật thắt đáy búi trĩ bằng một sợi dây thun, ngăn chặn hoàn toàn dòng máu đến búi trĩ. Để thực hiện thủ thuật này, thầy thuốc sẽ đút một ống nội soi (anoscope hoặc proctoscope) được làm ấm và bôi trơn vào hậu môn của bệnh nhân. Búi trĩ sẽ được giữ chặt bằng kẹp, một dụng cụ sẽ siết dây thun vào đáy của búi trĩ. Trĩ sẽ teo lại, hoại tử, và rụng trong vòng một tuần.

-Sẹo hình thành ở vị trí búi trĩ, giữ cho các tĩnh mạch kề cận không phình vào ống hậu môn. Thầy thuốc sẽ hỏi bệnh nhân xem có cảm thấy vòng cao su quá chặt? Nếu đau nhiều, bác sĩ sẽ tiêm thuốc gây tê tại vị trí đã thắt trĩ. Tuy nhiên, nếu đau nhói nhiều sau khi thắt trĩ, có thể đã thắt nhầm vào vùng mô dưới đường lược (dentate line) hoặc thắt quá nhiều phần mô và da nhạy cảm. Cần phải cắt bỏ dây thun và thắt lại.

-Sau thủ thuật, bệnh nhân có thể cảm thấy đau và đầy ở vùng bụng dưới, hoặc có cảm giác mót đi tiêu.

-Thường thì chỉ thắt mỗi lần từ 1 đến 2 búi trĩ. Nếu bệnh nhân được vô cảm toàn thân, có thể xử lý cùng một lúc nhiều búi trĩ hơn. Các búi còn lại sẽ được thắt sau thời gian từ 4 đến 6 tuần.

B- Diễn biến sau khi thắt trĩ

Bệnh nhân đáp ứng không giống nhau sau khi thắt trĩ. Một số có thể trở về với công việc bình thường ngay (ngoại trừ việc mang vác nặng), số khác cần phải nghỉ tại giường từ 2 đến 3 ngày.

+ Bệnh nhân thường cảm thấy đau trong thời gian từ 24 đến 48 giờ sau thắt trĩ. Có thể dùng thuốc hoặc ngồi trong chậu nước ấm pha thuốc tím ngày 2-3 lần, mỗi lần 15 phút để giảm đau.

+ Để giảm nguy cơ chảy máu, nên tránh dùng các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), các thuốc aspirin, coumadin, warfarin v.v...trong thời gian từ 4 đến 5 ngày trước và sau khi thắt trĩ.

+ Có thể xuất huyết trong khoảng từ 7 đến 10 ngày sau khi thắt, lúc trĩ rụng. Xuất huyết thường nhẹ và tự cầm.

Bệnh nhân nên ăn nhiều chất xơ để làm mềm phân và uống thêm nước để dễ đi tiêu. Rặn nhiều khi đi tiêu có thể khiến trĩ tái phát.

C- Chỉ định, chống chỉ định và những lưu ý khi thắt trĩ:

- Thắt trĩ bằng dây thun là thủ thuật được dùng rộng rãi để điều trị trĩ nội. Nếu các triệu chứng vẫn tồn tại sau 3 đến 4 lần thắt trĩ, cần đặt vấn đề điều trị phẫu thuật.

- Không được dùng phương pháp thắt trĩ nếu không đủ mô để kéo vào lòng dụng cụ thắt trĩ.

- Thủ thuật thắt trĩ không được áp dụng để điều trị trĩ độ 4.

Dụng Cụ Thắt Trĩ

D.Phân loại và độ trĩ nội:

Trĩ nội xuất phát từ đám rối TM trĩ nội phía trên đường lược.Trĩ ngoại xuất phát từ đám rối TM trĩ ngoại phía dưới đường lược .

Trĩ nội độ 1 : búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.

Trĩ nội độ 2 :búi trĩ lồi ra ngoài khi rặn hoặc đi tiêu và tự vào .

Trĩ nội độ 3 và 4

Trị nội độ 3:búi trĩ lồi ra ngoài khi rặn hoặc đi tiêu và không tự vào phải dùng tay đẩy lên.

Trĩ nội độ 4: búi trĩ thường xuyên nằm bên ngoài ống hậu môn không đẩy lên được

E.Phương pháp và kỷ thuật thắt trĩ :

A-xác định búi trĩ được thắt, B-lôi búi trĩ vào lòng ống hình trụ, C-thắt dây thun quanh đáy búi trĩ,D-búi trĩ đã được thắt.

Các bước thắt trĩ bằng dây thun

Đặt ống soi kẹp và thắt trĩ bằng dây thun

Thắt trĩ bằng dây thun

F- Kết Quả

Khoảng 80% bệnh nhân cho biết có cải thiện triệu chứng sau khi thắt trĩ.

+ Thắt trĩ bằng dây thun cải thiện triệu chứng nhanh chóng và kéo dài hơn so với phương pháp chích xơ (injection sclerotherapy) hoặc quang đông bằng tia hồng ngoại (infrared photocoagulation therapy).

+ Hiếm khi phải điều trị lại do triệu chứng tái phát.

+ Thủ thuật này hiệu quả nhất đối với các búi trĩ nội có kích thước từ nhỏ đến trung bình.

+ Thủ thuật này ít thành công khi thực hiện trên các búi trĩ lớn.

G- Nguy Cơ

Tác dụng phụ rất hiếm gặp, có thể bao gồm:

+ Đau nhiều không đáp ứng với các biện pháp giảm đau thường dùng sau khi thắt trĩ. Có thể do thắt búi trĩ quá sát với vùng chứa nhiều thụ thể cảm nhận đau trong ống hậu môn

+ Chảy máu hậu môn.

+ Bí tiểu.

+ Nhiễm trùng ở vùng hậu môn, vùng chậu, tuy hiếm gặp nhưng có thể diễn biến nhanh và nặng dẫn đến nhiễm trùng huyết. Cần khẩn trương điều trị bằng kháng sinh.

+ Tuột dây thun do kẹp được quá ít mô trĩ, cần phải thắt lại

+ Cục máu đông xảy ra ở 5% bệnh nhân, cần phẫu thuật cắt bỏ

+ Nứt hậu môn: xảy ra ở 1% trường hợp do nứt búi trĩ. Điều trị bằng kháng sinh, giảm đau hoặc phẫu thuật.

H- Kết Luận

- Thắt trĩ bằng dây thun là một trong những phương pháp điều trị ít tốn kém và hiệu quả nhất.

- Phẫu thuật cắt trĩ (hemorrhoidectomy) có thể đem lại kết quả tốt và lâu dài hơn thắt trĩ. Tuy nhiên, phẫu thuật thường tốn kém hơn, có thời gian phục hồi lâu hơn và nguy cơ biến chứng cũng cao hơn.

- Về lâu dài, thắt trĩ bằng dây thun được đánh giá là phương pháp điều trị không- phẫu thuật hiệu quả nhất đối với trĩ nội.

Medscape.com, Mayo Foundation for Medical Education and Research