My Blog

Kích thích: là tác nhân gây ra các phản ứng sinh học, được biểu hiện bằng những biến đổi về cấu trúc và chức năng của cơ thể sống và các tế bào của nó.

Các KT có thể là những biến đổi bất kỳ của môi trường bên ngoài hay của trạng thái bên trong cơ thể.


Các KT với cường độ tương đối lớn, xuất hiện tương đối nhanh và thời gian tác dụng tương đối dài sẽ gây ra phản ứng của cơ thể sống.

Theo đặc tính của các KT có thể chia chúng thành bốn nhóm: lý học, lý-hóa học, hóa học và sinh học.

Nhóm lý học có kích thích nhiệt, cơ (đập, đâm, áp lực, gia tốc), ánh sáng, âm thanh, các tia phóng xạ...

Nhóm lý-hóa học là những biến đổi của áp lực thẩm thấu, của thành phần các chất điện giải...

Nhóm hóa học có acid, base, muối, thức ăn, dược liệu, chất độc hoặc các chất được tạo ra ngay trong cơ thể như hormon, các sản phẩm chuyển hóa.

Nhóm sinh học có động vật, thực vật, vi khuẩn, virus, ký sinh vật. Theo ý nghĩa sinh lý, có thể chia các KT thành hai loại: KT thích ứng và KT không thích ứng. KT thích ứng là KT có thụ cảm thể đặc hiệu tiếp nhận và có độ nhạy cảm cao với KT, vd: ánh sáng là KT thích ứng đối với các tế bào cảm giác quang học ở võng mạc mắt.

KT không thích ứng là KT tuy gây ra đáp ứng nhưng cơ thể không có các bộ phận chuyên hóa tiếp nhận nó, vd: trong điều kiện tự nhiên, các cơ chỉ co dưới tác dụng của các xung động thần kinh từ các sợi thần kinh vận động truyền đến chúng, nhưng cơ cũng co khi bị tác động của acid, base, dòng điện.

Trong số các KT không thích ứng, dòng điện là KT được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu sinh lý học.

Ưu điểm của KT điện thể hiện ở chỗ: thứ nhất là dễ xác định cường độ, thời gian tác dụng và tần số của các xung điện, thứ hai là gây hưng phấn nhưng không làm tổn thương và sau khi ngừng KT không để lại những thay đổi không thể đảo ngược trong các mô, thứ ba là dòng điện được tạo ra khi mô hưng phấn, do đó tác dụng của nó gần giống cơ chế tự nhiên của sự phát sinh và dẫn truyền hưng phấn.

Trong thực tiễn lâm sàng thường sử dụng các loại KT như tăng thông khí, tăng vận động, ánh sáng chớp để đánh giá trạng thái chức năng của não bộ khi ghi điện não, sử dụng dòng điện mạnh để kích hoạt tim đang bị ngừng đập hoặc các xung điện kích thích các huyệt thuộc hệ kinh lạc trong điều trị và châm tê phẫu thuật.