My Blog

Viêm Amiđan là một trong những bệnh họng thường thấy, ưa phát ở tiết đông, xuân, có cấp tính, mạn tính khác nhau. Đông y gọi là cấp tính là “hầu nga”, “Phong nhiệt nhũ nga”.

Viêm amiđan cấp tính thường bởi nhiệt độc ẩn náu ở trong thế vị, lại bị phong tà mà thành, ưa phát ở trẻ em

Viêm amiđan mạn tính thì thường bởi sau khi phát thành cơn cấp tính lặp lại nhiều lần, phế khí và phế âm hao thương, hư hoả viêm lấn đưa đến.

Phương pháp trị liệu

a- Viêm amiđan cấp tính

Vùng họng có cảm giác khô ráo và nóng rát, họng đau, khi nuốt thì tăng. Toàn thân khó chịu, có sợ lạnh phát sốt nhưng không nhiều dữ dội, đầu đau, mũi tắc, chảy nước mũi đặc dính. Amiđan sưng căng, đỏ, bề mặt có mủ, chất lưỡi hơi hồng, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù hoạt hoặc sắc. Tương đương ở viêm amiđan cấp tính đơn thuần.

Phép chữa: Tán phong, thanh nhiệt

Phương thuốc: Thanh yết lợi, các thang gia giảm.

Ngưu hoàng tử 3 đồng cân

Bạc hà 1,5 đồng cân

Kim ngân hoa 1 lạng

Liên kiều 5 đồng cân

Cát cánh 1,5 đồng cân

Cam thảo 1 đồng cân

Hoàng cầm 1 đồng cân

Mã bột 1 đồng cân

Hoàng liên 1 đồng cân

Hoặc dùng phép chữa: Sơ phong thanh nhiệt, tân lương giải biểu.

Phương thuốc: Ngân kiều tán gia giảm.

Kim ngân hoa: 4 đồng cân

Liên kiều: 3 đồng cân

Đạm trúc diệp: 3 đồng cân

Ngưu bàng tử: 3 đồng cân

Kinh giới: 1,5 đồng cân

Bạc hà: 1 đồng cân (bỏ vào sau)

Huyền sâm: 4 đồng cân

Cát cánh: 3 đồng cân

Cam thảo: 2 đồng cân

Sắc nước, phân 3 lần uống (trẻ em ước giảm lượng dùng)

Chẩn đoán:

1. Cấp tính thì bệnh nói lên gấp dữ dội, sợ lạnh phát sốt, đầu đau, họng đau, nuốt khó. Hạch dưới hàm sưng to, ấn đau. Một bên hoặc 2 bên amiđan sưng đỏ, bề mặt có giả mạc trắng, dễ chùi đi mà không ra máu, có thể phân biệt màng giả của bạch hầu là không dễ chịu đi mà dễ ra máu.

2. Mạn tính thì thường không có chứng trạng toàn thân rõ rệt, có thể sốt nhẹ, ho k han. Amiđan sưng to hoặc không sưng to, trụ trước sưng huyết, ấn vào trụ trước thấy mủ phòi ra từ amiđan. Trẻ em viêm amiđan mạn tính và amiđan phì đại có thể ảnh hưởng chức năng thở nuốt, khi ngủ có tiếng ngáy.

b. Viêm Amiđan mạn tính: Thường thấy họng khô, hơi đau, miệng hôi, hoặc có ho khan, sốt nhẹ, thể chất hư yếu.

Phép chữa chung: ích khí, dưỡng âm, thanh yết, tiêu thong.

Phương thuốc: ích khí thanh kim thang gia giảm.

Bác sa sâm 3 đồng cân

Thái tử sâm 3 đồng cân

Mạch môn đông 3 đồng cân

Huyền sâm 3 đồng cân

Xạ can 2 đồng cân

Tang bạch bì 3 đồng cân

Gia giảm:

- Ho khan: Gia hạnh nhân 2 đồng cân; Xuyên bối mẫu 5 đồng cân.

- Trong miệng hôi tanh: Gia Thạch hộc 3 đồng cân; Xuyên bối mẫu 3 đồng cân.

Phát làm bệnh lặp đi lặp lại nhiều lần, amiđan sưng to, không mất đi, cần phẫu thuật cắt bỏ./.